Scéalta Chorcaí: Lottie a chanfaidh ar son na hÉireann i Junior Eurovision i mbliana

Sat, 25 Oct, 2025 - 08:00

Concubhar Ó Liatháin

I ndiaidh cuardach tallainne ar fud na tíre agus comórtas teilifíse den scoth, is í Lottie O’Driscoll-Murray, 14 bliana d’aois as Corcaigh, atá roghnaithe le hionadaíocht a dhéanamh ar Éirinn ag an Junior Eurovision Song Contest 2025. Casfaidh Lottie ‘Rúin’, bailéad nua-chumtha Gaeilge, beo i Tbilisi sa tSeoirsia Dé Sathairn an 13 Nollaig agus í san iomaíocht le hamhráin as 17 dtír eile, an Spáinn, an Fhrainc, an Phortaingéil, an Iodáil, agus buaiteoir na bliana seo caite, an tSeoirsia, ina measc.

Dheimhnigh Lottie a háit ar an stáitse idirnáisiúnta nuair a bhuaigh sí babhta ceannais Junior Eurovision Éire, sraith cúig chlár TG4, inar roghnaíodh deichniúr as na céadta amhránaithe ar fud na hÉireann le bheith páirteach. Bhí laoch mór na hEoraifíse, Niamh Kavanagh, ar an bpainéal moltóirí a rinne an cinneadh tábhachtach Lottie a chur ar aghaidh go dtí na babhtaí sa stiúideo, agus ansin chaith Linda Martin ceann de na vótaí cinniúnacha a chinntigh áit Lottie i stair an Junior Eurovision.

Is féidir le daoine ar fud an domhain vóta a chaitheamh ag Junior Eurovision na bliana seo ar JESC.TV - agus murab ionann is comórtas na ndaoine fásta, tá cead ag an lucht spéise vóta a chaitheamh dá dtír féin!

Tá taithí mhór ag Lottie ar bheith ar an stáitse agus tá sí ag cur daoine faoi gheasa lena guth ó bhí sí óg, í ag canadh ar an Late Late Toy Show agus in Áras Ceoldrámaíochta Chorcaí. Leithéidí Whitney Houston is bun leis an nguth mór agus teacht i láthair cumhachtach a bhíonn inti ar an stáitse, agus oireann ‘Rúin’ - bailéad corraitheach agus láidir - go foirfe dá guth. Bíonn sí páirteach go rialta freisin in ócáidí carthanachta, í ag baint tairbhe as an tallann atá aici ar mhaithe le pobal Chorcaí.

Bliain thar a bheith speisialta atá ann freisin i mbliana: Is é seo an deichiú bliain ag Éirinn ag glacadh páirt sa Junior Eurovision Song Contest. Chun é sin a cheiliúradh, craolfaidh TG4 clár speisialta súil siar Dé Domhnaigh an 7 Nollaig ina gcaithfear súil arís ar iomaitheoirí na hÉireann i gcaitheamh na mblianta agus ina bhfaighfear amach faoin tionchar a bhí ag an gcomórtas ar shaol na n-iomaitheoirí ó shin. Tabharfar spléachadh freisin ar aistear Lottie nó gur bhain sí clú agus cáil amach ar Junior Eurovision.

Is í Christina ár laoch i gcró na dornálaíochta

Tá laoch dornálaíochta Chúl a’Bhuacaigh agus Cill na Martra, Christina Desmond, tar éis tús buach a chuir lena saol ré gairmiúil sa chró dornálaíochta.

Bhí Christina, ar Ghardaí í, ag troid sa Staid Náisiúnta agus fuair sí an lámh in uachtar ar a céile troda, Joanna Fraszczak ón bPólainn, sa bhabhta i mBaile Átha Cliath.

Agus í ag troid ag an leibhéal amaitéarach, bhuaigh sí 19 craobh náisiúnta agus boinn idirnáisiúnta san Eoraip. Is ar éigean nár éirigh lei dul go dtí na Cluichí Oilimpeacha i bParas.

Tá tús buach curtha ag Christina Desmond lena shaolré ag dornálaíocht go gairmiúil.

Anois tá tús curtha aici leis an gcéad chéim eile ina saolré agus í ag leanacht an chosáin a leag Katie Taylor síos.

Bhí slua mór ó Chorcaigh ag an babhta ar bhuaigh Christina - agus bean eile a bhí ag faire abea Kellie Harrington, an dornálaí a bhuaigh an bonn óir faoi dhó ag na Cluichí Oilimpeacha, ceann i dToiceó aus ceann i bParas.

Tá fonn mór troda ar Christina agus beidh sí sa chró arís roimh na Nollaig. Nára laga Dia a láimh!

Ceardlanna na hÉigse fógartha

Beidh cuid de cheoltóirí is amhránaithe móra na tíre ag triail ar Mhúscraí ag deireadh na míosa seo chughainn chun a bheith páirteach in imeachtaí Éigse Dhiarmuidín.

Tá an fhéile bhliantúil á oscailt ar an Aoine, Samhain 28 ag Áras Éamonn Mac Suibhne i gCúil Aodha agus beidh lá lán go béal de cheardlanna ann an lá dár gcionn ar an Satharn sara mbionn an cheolchoirm mhór ann an oíche sin sa halla.

Tá Éigse Dhiarmuidín á reáchtáil I gCúil Aodha le breis is 30 bliain chun omós a thabhairt do Dhiarmuid Ó Suilleabháin a cailleadh i dtaisme gluaisteáin i 1991.

I measc iad san a bheidh i mbun ceardlanna, tá Con Fada Ó Drisceoil ag tabhairt ceardlann faoin amhránaiocht i mBéarla agus conas amhráin grinn a chumadh is beidh Áine Uí Cheallaigh ó Ghaeltacht na nDéise agus buaiteoir Chorn Uí Riada fá thrí ag stiúradh ceardlanna faoin amhránaíocht as Gaeilge.

Ciarán Ó Maonaigh ó Ghaoth Dobhair a bheidh i mbun an cheardlann fidel is beidh Richard Lucey ó Mhaigh Chromtha ag plé le lucht foghlamtha an bhosca ceoil. Nicole Ní Dhúshláine a bheidh ag múineadh lucht an chonsairtíen is beidh Conallach eile, Cathal Ó Curráin, ag múineadh lucht an mhaindoilín/bouzouki. Brid O’Donoghue atá ann don fheadóg stáin is tá Lorraine Uí Thuama ann don rínce Gaelach.

Cuirfear tús leis na ceardlanna ar an Satharn go luath i gColaiste Ghobnatan/Ionad Chultúrtha agus má tá fonn ort áit a chuir in áirithe bí i dteagmháil le eolas@ionadculturtha.ie. Bionn slua ag triail ar na ceardlanna seo go h-ionadúil - mar sin ná fag ró dhéanach d’fhiosrú.

Seo do dheis chun €5,000 a bhuachaint

Tá iomaitheoirí á lorg le h-aghaidh clár nua, a bheidh ar TG4 darbh ainm, An Deis. Is Trath na gceist atá ann atá cosúil le ‘The Chase’ - ach tá sé as Gaeilge.

Tá an comhlacht léirithe ag lorg beirteanna le cur isteach ar an seó. Mar sin, tá suim agat, îs féidir tuilleadh eolais a fháil ach riomhphost a sheoladh chuig csavage@tyroneproductions..

Geamaireacht cois Laoi

Hercules, laoch mór na Gréige, atá chun a bheith ina réalt ag geamaireacht dhá theangach a bheidh á léiriú ag Cois Laoi go luath i mí na Nollag.

Is é Hercules agus an Bradán Feasa is ainm don léiriú agus beidh sé ar siúl sa Cork Arts Theatre, trasna na Laoi ón Opera House, ó Nollaig 10-20.

De réir an tsuímh idirlín, is mac leis an mBandia Ériu é Hercules. Seasann sé i gcoinne Hades, atá ag iarraidh a bheith i gceannas ar an domhan. Úsáideann Hades a chumhacht, in éineacht le Pian agus Panac, chun bac a chur ar an mbuachaill bocht. Tógann Phil an Traenálaí Dé Hercules faoi choimirce agus tugann sé comhairle dó.

Beidh an geamaireacht seo ar siúl sa Cork Arts Theatre díreach na Nollag

Titeann Hercules i ngrá, ach an bhfuil a ghrá do Meg fíor? An bhfaighidh Hades an lámh in uachtar air? An mbeidh deis ag Hercules bualadh lena mháthair Ériu riamh arís?

Seó spraíúil atá oiriúnach don teaghlach ar fad é Hercules agus An Bradán Feasa. Má tá fonn ort freastal ar an seó, bí i dteagmháil leis an amharclann ag boxoffice@corkartstheatre.com. Tá ard mholadh tuillte ag an scríbhneoir, Antóin Ó Dúlaing agus an léiritheoir, Aisling Ní Charthaigh. Níl sé éasca saothair nua a chuir ar an ardán. Tá urraíocht á fháil acu ós na Comhairlí Cathrach is Contae is ó Fhoras na Gaeilge.

Foclóirín – glossary