SCÉALTA CHORCAÍ: Mná ag dul i mbun gnó agus onóir do scoláirí i nGaeltacht Mhúscra

Mná ag dul i mbun gnó i nGaeltacht Mhúscraí

Beidh fáilte roimh mhná ó Ghaeltacht Mhúscraí atá gnó tosnaithe acu agus ar mhaith leo í a fhás nó ar mhaith leo tús a chur lena bhfiontar féin ar chúrsa a bheidh ar bun sa G-Teic i mBéal Átha’n Ghaorthaidh sa bhFómhar.

Is cúrsa é seo a sheol Údarás na Gaeltachta an tseachtain seo cháite agus beidh sé á chur ar fáil ag ionaid eile G-teic sna Gaeltachtaí éagsúla ar fuaid na tíre agus is iad an Ionad Rubicon agus Ollscoil Theicneolaíochta na Mumhan(OTM) a bheidh i mbun an chúrsa i mBéal Átha’n Ghaorthaidh.

Tá an-taithí ag an Ionad Rubicon, OTM i gCorcaigh cláir fiontraíochta go háirithe cláir fhiontraíochta do mhná a chur chun cinn. Seo an chéad uair atá siad ag obair i gcomhpháirtíocht lena chéile ina leithéid de thionscnamh. Is é Comharchumann Forbartha Mhúscraí atá i mbun an G-Teic i mBéal Átha’n Ghaorthaidh atá i measc na h-ionaid dá leithéid is gnóthaí i nGaeltachtaí na Mumhan de réir figiúirí a foilsíodh le déanaí.

Bhí ocáid seolta sa G-Teic Dé Luain mar chuid de ghréasán d’ocáidí a bhí ar bun sna Gaeltachtaí éagsúla, agus bhí an príomh-cheann ar bun i Stuideo Cuan sa Spidéal.

Dúirt Tomás Ó Síocháin, Príomhfheidhmeannach Údarás na Gaeltachta go raibh sé ‘ríthábhachtach do Údarás na Gaeltachta deiseanna a chruthú do ghrúpaí tearc-ionadaithe san fhiontraíocht’ agus go raibh sé ‘rí thábhachtach cinntiú go mbainfimid leas as an tallann nach mbaintear leas as i measc cuid mhór den daonra’.

Tá an clár Cumasú mar chéad chéim do bhanfhiontraithe agus tá an tÚdarás ag obair ar na céad céimeanna eile do na fiontraithe sin agus iad ag iarraidh smaointe úra a thabhairt chun beatha. 

“Agus é sin á dhéanamh, is minic a réiteoidh sé seo fadhbanna ina bpobal, cruthóidh sé fostaíocht áitiúil, inbhuanaithe agus freisin le himeacht ama forbróidh sé cohórt a chruthóidh gnó le bheidh in ann tapú ar cuid den mhargadh domhanda.” Má tá suim agat a bheith páirteach seol rphost chuig eolas@muscrai.org.

Gradaim agus onóir do scoláirí ag an Ollscoil

Bhí ocáid ana thaithneamhach, le ceol is soláistí ar ndóigh, sa Seomra Caidrimh san Ollscoil le déanaí nuair a bronnadh Gradam na Gaeilge, ar scoláire amháin agus bronnadh Onóir na Gaeilge ar bheirt scoláirí.

Is é Liam Ó hÓgáin, Dlí agus Gaeilge (Bliain a 2), a bhain Gradam na Gaeilge amach i mbliana. Bronnadh Onóir na Gaeilge ar Mhéabh Ní Chonaill, (Na Dána - Ceol 2), agus ar Amergín Ó Caoindealbháin, (Dlí agus Gaeilge 2). Tá na duaiseanna urraithe ag Ionad na Gaeilge Labhartha.

Is iontach an rud go bhfuil bloc arásáin ag scoláirí le Gaeilge líofa ag an ollscoil chun deis a thabhairt dóibh saol trí Ghaeilge a chaitheamh an oiread agus is féidir agus iad ar an ollscoil.

Tugann sé ciorcal cairde don mhac nó don iníon léinn ón gcéad lá agus iad ag freastal ar an ollscoil agus is iontach an buntáiste é sin - agus tá an lóistín ar fheabhas agus píosa beag níos saoire le cois.

Gaeltacht cois Laoi d’fhéadfá a thabhairt air.

Cé thacóidh le Gael Taca?

Bhí cathaoirleach Gael Taca, Seán Ó Laoi, ag tabhairt fianaise ós comhair Comhchoiste Oireachtas na Gaeilge/na Gaeltachta/Pobal Labhartha na Gaeilge faoin bpleanáil teanga taobh amuigh den Ghaeltacht.

Bhí an tUasal Ó Laoi i measc grúpa gniomhaithe teanga ó gach cearn den tír, thuaidh is theas, ag tabhairt léargas ar an obair thabhachtach atá ar bun acu chun an obair ar chóir a bheith á dhéanamh ag an Stát a chur i gcrich.

I gcás Gael Taca, tá an eagras tar éis cur isteach ar mhaoiniú chun plean a chur i gcrich le go mbeadh cathair Chorcaí ina bhaile sheirbhíse Gaeltachta, ar nós an Daingean i gCiarraí agus Leitir Ceanainn i dTír Chonaill.

Chuirfeadh sin airgead ar fáil le h-oifigeach amháin a fhostú agus roinnt tograí a chur i gcrich chun tacú le cur chun cinn na Gaeilge sa chathair.

Fuair siad scéala trí freagra a thug an t-iar Aire Stáit Gaeltachta Patrick O’Donovan ar cheist Dála ag rá nach mbeidh an Roinn ag maoiniú Gael Taca mar gheall ar fhadhbanna le rialachas.

Is beag eagras deonach nach mbionn deacrachtaí rialachas acu ó am go chéile. Mar a mhínigh Seán don gCoiste, is daoine deonacha iad muintir Gael Taca atá ag obair ar son na cúise, gan aon airgead a bheith á shaothrú ag éinne - níl siad ann ach ar mhaithe leis an teanga.

Tá Gael Taca ar an bhfód mar eagraíocht pleanála teanga ó bhí 1987 ann, trath ná raibh an téarma pleanáil teanga i mbéal na ndaoine, agus roimhe sin, bhí bunaitheoir na h-eagraíochta, Pádraig Ó Cuanacháin, ag bunú Gaelscoileanna ó Mhala go Mainistir Fhearmaí go Baile Baile an Chollaigh.

Cailleadh Pádraig Ó Cuanacháin i 2008 ach lean Gael Taca ar aghaidh agus ar feadh timpeall deich mbliana nó níos mó bhí caifé agus láthair do ranganna ag an eagras ar Phort Uí Shuilleabháin Tá an aitreabh sin dúnta ach tá Gael Taca fós gníomhach agus iad ag eagrú imeachtaí éagsúla sa chathair, ciorcail comhrá agus go leor eile ina measc.

D’admhaigh Seán Ó Laoi cé go raibh roinnt deacrachtaí ag an eagras go raibh siad tar éis iad san a chur ina cheart agus go mbeadh gach costas a raibh le h-íoc acu íoctha ach an maoiniú Stáit bheith in áit arís.

Bhí go leor tacaíocht ós na gniomhaithe eile teanga do Ghael Taca agus an priacal ina bhfuil siad.

Tá gá tacú le h-eagrais atá ag obair go deonach ar son na Gaeilge seachas bheith ag cur brú orthu le h-easpa tacaíochta dá n-obair riachtanach agus an cluas bodhar dá n-iarratais ar son cúnaimh, thug siad le fios don gComhchoiste Oireachtais.

Tá iarratas déanta ag The Echo ar ráiteas ó Roinn na Gaeltachta (an leagan giorruithe den ainm) ag soiléiriú ar sheasamh na Roinne i leith an phlean go mbeadh Corcaigh ina bhaile sheirbhíse Gaeilge agus conas mar atá siad chun caitheamh le Gael Taca. Ní bhfuarthas freagra ón Roinn go fóill.

Thainig freagra ó Fhoras na Gaeilge ag míniú go mbeadh an institiúid teanga tras teorainn ag glacadh le cuireadh ón gComhchoiste Oireachtais fianaise a thabhairt lá níos faide anonn.